Το σχολείο μας

6/θ Μειονοτικό Δημοτικό Σχολείο Ηλιόπετρας
Το 6/Θ Ολοήμερο Μειονοτικό Δημοτικό Σχολείο Ηλιόπετρας βρίσκεται στο χωριό Ηλιόπετρα του Δήμου Τοπείρου της Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης. Κρύβει μια μακρόχρονη και συνάμα πλούσια ιστορία,καθώς ακολουθεί την ιδιαίτερη ιστορία του χωριού.Φιλοξενεί περίπου 70 μουσουλμάνους μαθητές.Τα μαθήματα γίνονται στην ελληνική και στην τουρκική γλώσσα από εκπαιδευτικούς της πλειονότητας και της μειονότητας αντίστοιχα.

Ως πρόδρομος του σχολείου μας και ως πρώτο διδακτήριο θα μπορούσε να θεωρηθεί το κτίριο που κατασκευάστηκε το 1952 και σήμερα στεγάζει τις τέσσερις από τις έξι συνολικά αίθουσες διδασκαλίας. Λειτουργεί Ολοήμερο Τμήμα και διαθέτει ξεχωριστή αίθουσα γραφείου Δ/ντή και Συλλόγου Διδασκόντων.

Από τα υπάρχοντα στοιχεία διαφαίνεται ότι οι κάτοικοι έδιναν ιδιαίτερη βαρύτητα στη μόρφωση των παιδιών τους, μιας και στο χωριό υπήρχε σχολείο,γεγονός ασυνήθιστο για τα τότε χωριά της περιοχής.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και ως τα μέσα της δεκαετίας του 1980 λειτουργεί ως 2/Θ μουσουλμανικό σχολείο. Στη συνέχεια και μέχρι περίπου το τέλος της δεκαετίας του 2000 αυξάνεται η οργανικότητά του σε 4/Θ και λόγω της αλματώδους αύξησης του μαθητικού δυναμικού από το 2008 και μετά η οργανικότητά του μετατρέπεται σε 6/Θ. Ως επίσημο έτος ίδρυσης της σχολικής μονάδας με ΦΕΚ και κεντρικό φορέα το Υπουργείο Παιδείας, αναφέρεται το 1999.

Το σχολείο σήμερα

Ακόμη και σήμερα, παρότι έχουν περάσει 70 περίπου χρόνια, το σχολικό κτίριο με την προσθήκη τριών λυόμενων αιθουσών και τις παρεμβάσεις που έγιναν και εξακολουθούν να γίνονται, βρίσκεται σε μια γενικά ικανοποιητική κατάσταση και χαρακτηρίζεται ως το μεγαλύτερο σχολείο του Δήμου Τοπείρου και της Σχολικής Εφορείας στην οποία ανήκει. Η δράση του είναι πολύπλευρη και πολυδιάστατη. Θεατρικές παραστάσεις, συμμετοχή σε πολιτιστικά προγράμματα, προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και Αγωγής Υγείας, δημιουργία και διαχείρηση ιστολογίου για τη διάδοση των δράσεων του σχολείου. Μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί με τη συνεργασία και την αρωγή των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και της Δ/νσης Α/θμιας εκπ/σης Ν. Ξάνθης, αγωνίζονται καθημερινά για το καλύτερο. Δυστυχώς όμως ο αριθμός των μαθητών συνεχώς φθίνει, ιδιαίτερα δε τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει την πατρίδα μας. Υπάρχει ο κίνδυνος τα επόμενα χρόνια,αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, το σχολείο να συρρικνωθεί. Θα είναι ότι χειρότερο για το σχολείο μας, ένα σχολείο με μεγάλη ιστορία.

Η Μειονοτική Εκπαίδευση

Δομή και θεσμικό πλαίσιο

Η μειονοτική εκπαίδευση περιλαμβάνει ένα σύνολο σχολείων που λειτουργούν μόνο στην περιοχή της Θράκης, έχουν ειδικό καθεστώς και απευθύνονται αποκλειστικά στα παιδιά της μουσουλμανικής μειονότητας. Θεμέλιο του νομικού πλαισίου που διέπει τη μειονοτική εκπαίδευση είναι η Συνθήκη της Λωζάνης (1923). Με τη Συνθήκη ρυθμίστηκαν, εκτός των άλλων, τα δικαιώματα και η προστασία των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων στην Τουρκία και κατ’ αναλογία της μουσουλμανικής στην Ελλάδα (άρθρα 37-45). Σε άμεση σχέση με την προστασία των γλωσσικών δικαιωμάτων, τα εκπαιδευτικά δικαιώματα των μειονοτήτων αποτέλεσαν βασική αναφορά της Συνθήκης. Τα δύο κράτη λοιπόν, σε ένα πλαίσιο αμοιβαιότητας, δεσμεύονται να παρέχουν «ως προς την δημοσίαν εκπαίδευσιν, τας προσηκούσας ευκολίας προς εξασφάλισιν της εν τοις δημοτικοίς σχολείοις παροχής εν τη ιδία αυτών γλώσση, της διδασκαλίας εις τα τέκνα των εν λόγω υπηκόων» (άρθρο 40 της Συνθήκης). Από νομική άποψη η μειονοτική εκπαίδευση διέπεται αφενός από διεθνείς κανόνες (που είτε δεσμεύουν διμερώς τα δύο κράτη, όπως τα παραπάνω κείμενα, είτε έχουν ευρύτερη ισχύ, όπως οι διεθνείς συμβάσεις προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου) και αφετέρου από ένα πολύπλοκο σύνολο εσωτερικών κανόνων (νόμους, διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις του υπουργού Παιδείας). Πηγή: Νέλλη Ασκούνη

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Η μειονοτική εκπαίδευση ως ιδιαίτερο και οργανωμένο σύστημα σχολείων υφίσταται μόνο στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας. Η βασική ιδιαιτερότητα των σχολείων αυτών είναι ο δίγλωσσος χαρακτήρας τους. Το πρόγραμμα είναι μοιρασμένο ανάμεσα στις δύο γλώσσες διδασκαλίας, την ελληνική και την τουρκική, με σαφώς προσδιορισμένη κατανομή για όλες τις τάξεις. Το ελληνόγλωσσο μέρος περιλαμβάνει τα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας, ιστορίας, γεωγραφίας, μελέτης περιβάλλοντος, κοινωνικής και πολιτικής αγωγής. Στο τουρκόγλωσσο, εκτός από τη διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας ανήκουν τα μαθήματα των θρησκευτικών, μαθηματικών, φυσικής, αισθητικής και φυσικής αγωγής. Το κάθε κομμάτι του προγράμματος έχει τα δικά του βιβλία και τους αντίστοιχους δασκάλους. Τα βιβλία των μαθημάτων που διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα εκδίδονται με ευθύνη των ελληνικών εκπαιδευτικών αρχών. Μέχρι το έτος 1999-2000 τα μειονοτικά σχολεία χρησιμοποιούσαν τα ίδια βιβλία που διδάσκονταν σε όλα τα σχολεία της χώρας, βιβλία γραμμένα για φυσικούς ομιλητές της ελληνικής και συνεπώς εντελώς ακατάλληλα για αλλόγλωσσους μαθητές. Τα βιβλία αυτά αντικαταστάθηκαν με νέα, τα οποία φτιάχτηκαν ειδικά για τα μειονοτικά σχολεία από το Πρόγραμμα Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων και μετά από μια περίοδο πειραματικής εφαρμογής αποτελούν, από το έτος 2000, τα επίσημα βιβλία του ελληνόγλωσσου προγράμματος. Για το τουρκόγλωσσο μέρος του προγράμματος, το Μορφωτικό Πρωτόκολλο του 1968 προβλέπει ότι τα βιβλία έρχονται από την Τουρκία. Το εκπαιδευτικό προσωπικό των μειονοτικών σχολείων περιλαμβάνει δύο κατηγορίες: τους δασκάλους του ελληνόγλωσσου και τους δασκάλους του τουρκόγλωσσου μέρους του προγράμματος. Για τους πρώτους ισχύει, ως προς το εργασιακό καθεστώς ή τις προϋποθέσεις διορισμού, το ίδιο πλαίσιο που διέπει συνολικά τους δασκάλους των δημοσίων σχολείων. Από το 1995 άρχισαν να διορίζονται στα μειονοτικά σχολεία και εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων (αγγλικής γλώσσας και φυσικής αγωγής) Πηγή: Νέλλη Ασκούνη.

Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Με βάση τη Συνθήκη της Λωζάνης, η δέσμευση του ελληνικού κράτους για παροχή μειονοτικής εκπαίδευσης αφορά ρητά μόνο το δημοτικό σχολείο, επειδή αυτό αποτελούσε την υποχρεωτική εκπαίδευση της εποχής. Το μειονοτικό καθεστώς επεκτάθηκε μερικώς και στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας με την ίδρυση δύο μειονοτικών γυμνασίων, του «Τζελάλ Μπαγιάρ» στην Κομοτηνή το 1952 και του Μειονοτικού Γυμνασίου Ξάνθης το 1965. Εξατάξια κατά την ίδρυσή τους, χωρίζονται το 1979 σε τριτάξια γυμνάσια και λύκεια, σύμφωνα με τα ισχύοντα για τη μέση εκπαίδευση. Τα σχολεία αυτά έχουν χαρακτηριστικά αντίστοιχα των μειονοτικών δημοτικών. Ορίζονται μεν ως ιδιωτικά, λειτουργούν όμως με ένα ιδιότυπο πλαίσιο που εμπεριέχει και βασικές ρυθμίσεις της δημόσιας εκπαίδευσης. Το πρόγραμμά τους είναι επίσης δίγλωσσο και η κατανομή των μαθημάτων στις δύο γλώσσες είναι περίπου ισοδύναμη. Σύμφωνα με τα ιδρυτικά τους κείμενα, τα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας, της ιστορίας, γεωγραφίας και κοινωνικής και πολιτικής αγωγής διδάσκονται στα ελληνικά, ενώ τα υπόλοιπα (θρησκευτικά, τουρκική γλώσσα, φυσική, μαθηματικά κλπ) στην τουρκική. Αντίθετα με τα δημοτικά, τα μαθήματα των ξένων γλωσσών και της φυσικής αγωγής διδάσκονται από τουρκόφωνους εκπαιδευτικούς και ανήκουν στο αντίστοιχο μέρος του προγράμματος. Τη διδασκαλία των τουρκικών μαθημάτων αναλαμβάνουν καθηγητές που προέρχονται από τη μειονότητα, αντίστοιχων ειδικοτήτων, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (αμείβονται από τη Σχολική Εφορεία), ενώ στο «Τζελάλ Μπαγιάρ» διδάσκει και μικρός αριθμός Τούρκων μετακλητών εκπαιδευτικών. Για τα μαθήματα που διδάσκονται στην ελληνική χρησιμοποιούνται τα σχολικά εγχειρίδια του Ο.Ε.Δ.Β., όπως σε όλα τα δημόσια σχολεία πανελλαδικά. Κατά το διάστημα 2002-04 στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων» παράχθηκε και δοκιμάστηκε πειραματικά ευρεία σειρά διδακτικών υλικών είτε συμπληρωματικών είτε εναλλακτικών προς τα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια, προσαρμοσμένων στις γλωσσικές και εκπαιδευτικές ανάγκες των μειονοτικών μαθητών. Τα σχολικά εγχειρίδια για το τουρκόγλωσσο πρόγραμμα έρχονται από την Τουρκία, όπως και για τα μειονοτικά δημοτικά
σχολεία. Πηγή: Νέλλη Ασκούνη

Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων

Το Πρόγραμμα είναι μια πολύχρονη προσπάθεια για τη βελτίωση της εκπαίδευσης των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη. Είναι προϊόν της νέας πολιτικής του ελληνικού κράτους απέναντι στους πολίτες της μειονότητας, η οποία αρχίζει να διαμορφώνεται τη δεκαετία του 1990. Το ΠΕΜ, είχε ως κεντρικό στόχο «την αρμονική μέσα από το σχολείο ένταξη των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στην ελληνική κοινωνία και την αποδοχή τους από την πλειονότητα ως ισότιμων πολιτών», και προτάθηκε για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που έγινε δεκτή από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο το 1996 και έκτοτε υποστηρίχθηκε ως εκπαιδευτική πολιτική για τη μειονότητα από όλους τους υπουργούς Παιδείας όλων των επί 15 χρόνια μέχρι σήμερα κυβερνήσεων.

Το Πρόγραμμα επιχείρησε να κάνει την ελληνική γλώσσα προσιτή στην εκμάθηση και εργαλείο συμβατό με τις προσδοκίες κοινωνικής ανόδου των παιδιών της μειονότητας μέσα από το σχολείο. Έφτιαξε νέα βιβλία και εκπαιδευτικά υλικά που ακολουθούν σύγχρονες παιδαγωγικές αρχές, αξιοποιούν την τεχνολογία, στηρίζονται στη μέθοδο διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας και παίρνουν υπόψη το ιδιαίτερο κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο με βάση την αρχή ότι ο σεβασμός της γλώσσας και της ταυτότητας της μειονότητας είναι βασική προϋπόθεση για την ένταξη των μειονοτικών μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα και την καλή τους επίδοση. Τα βιβλία του Προγράμματος είναι από το 2000 τα επίσημα βιβλία των μειονοτικών σχολείων.

Τη χρήση των νέων βιβλίων και εκπαιδευτικών υλικών στήριξε η συστηματική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσα,  θέματα χειρισμού της διγλωσσίας, την πολύ μεγάλη σημασία που έχει η μητρική γλώσσα για την εκμάθηση μιας δεύτερης όσο και για τη μάθηση γενικά, γνώσεις απαραίτητες στο εκπαιδευτικό έργο αλλά και μεγάλης σημασίας στις ιδιαίτερες συνθήκες της Θράκης.

Παράλληλα το Πρόγραμμα συνέβαλε αποφασιστικά στη βελτίωση της επίδοσης των παιδιών της μειονότητας οργανώνοντας σε όλες τις βαθμίδες ενισχυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα που αναπτύσσουν την ελληνομάθεια, καλύπτουν γνωστικά κενά και δημιουργούν κίνητρα για μάθηση.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων, δείτε εδώ: www.museduc.gr